ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ
Αθήνα, 05 Μαΐου 2011
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Ομιλία του Υπουργού Προστασίας του Πολίτη κ. Χρήστου Παπουτσή στη Βουλή, απαντώντας σε Επίκαιρη Ερώτηση, του Βουλευτή της Ν.Δ. κ. Ευάγγελου Αντώναρου, σχετικά με τη συνθήκη Schengen και τη λήψη μέτρων για την αποτροπή μαζικής εισόδου παράνομων μεταναστών κ.α
Υπουργός Προστασίας του Πολίτη κ. Χρήστος Παπουτσής: Η αλήθεια είναι ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται σε μία περίοδο σοβαρών προβληματισμών και αλλαγών.
Και η αλήθεια είναι ότι η οικονομική κρίση, η οποία αφορά όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, δημιουργεί ένα γενικευμένο αίσθημα ανασφάλειας, το οποίο φέρνει με τη σειρά του στο προσκήνιο την υπόθεση των παράνομων μεταναστευτικών ροών που επιδιώκουν να εισέλθουν στην Ευρώπη.
Αυτό οδηγεί τα κράτη-μέλη σε πολλούς προβληματισμούς, αναζητήσεις, νέες θέσεις και νέες προτάσεις. Όπως αναφερθήκατε κι εσείς, κύριε συνάδελφε, υπήρξε τον τελευταίο καιρό, ιδιαίτερα μετά την κρίση μεταξύ της Γαλλίας και της Ιταλίας, μία κοινή επιστολή του κ. Σαρκοζί και του κ. Μπερλουσκόνι προς τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, με την οποία ζητούσαν να συζητήσει το Συμβούλιο το ενδεχόμενο τροποποίησης κάποιων από τους όρους της Συνθήκης του Schengen.
Την ίδια ημέρα, χωρίς καμία απολύτως καθυστέρηση, η ελληνική κυβέρνηση, με δήλωση δική μου, αλλά και του Υπουργού Εξωτερικών, του κ. Δρούτσα, καταστήσαμε σαφές ότι για την Ελλάδα δεν μπορεί να γίνει σε καμία περίπτωση αποδεκτή η επαναφορά στην προ-ενωσιακή περίοδο.
Στην περίοδο, δηλαδή, των διακρατικών σχέσεων και του περιορισμού της ελεύθερης διακίνησης των ευρωπαίων πολιτών στις χώρες που συμμετέχουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση και, βεβαίως, στις χώρες Schengen.
Από εκεί και πέρα, όμως, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπως θα έχετε παρακολουθήσει, χθες παρουσίασε μία έκθεση με ορισμένες ιδέες, μία δέσμη ιδεών, τις οποίες μάλιστα πρόκειται να συζητήσουμε ακριβώς την επόμενη εβδομάδα σε έκτακτο Συμβούλιο Υπουργών στις Βρυξέλλες.
Σε αυτήν την έκθεση παρουσιάζονται ορισμένες νέες προσεγγίσεις, οι οποίες δεν αφορούν αλλαγή του Schengen- και αυτό μας ικανοποιεί, γι’ αυτό εξέφρασα επισήμως χθες την ικανοποίηση της ελληνικής κυβέρνησης-, αλλά προτείνουν ορισμένες ιδέες προκειμένου να ενισχυθεί ο μηχανισμός αξιολόγησης των συνοριακών ελέγχων – κάτι το οποίο είναι σωστό κι εμείς το επιδιώκουμε.
Και δεύτερον, αναφέρονται στη δυνατότητα που δίνει η ίδια η Συνθήκη του Schengen, σε έκτακτες περιπτώσεις, σε ειδικές περιπτώσεις, να ενισχύονται οι συνοριακοί έλεγχοι όταν υπάρχουν έκρυθμες καταστάσεις, προφανώς για να καλύψουν την αντίδραση της Γαλλίας, η οποία για πρώτη φορά μετά από τόσα χρόνια έβαλε στα σύνορα με την Ιταλία πεζές περιπολίες, προκειμένου να γίνονται έλεγχοι.
Και για να έρθω στην αμέσως επόμενη ερώτηση του κ. Νάκου, ο οποίος αναφέρθηκε στην Ηγουμενίτσα, η Ελλάδα εδώ και καιρό δέχεται την κριτική των αξιολογητών του Schengen, επειδή ακριβώς κάνουμε ελέγχους στα λιμάνια της Πάτρας και της Ηγουμενίτσας. Γι’ αυτό το λόγο, βρήκα την ευκαιρία χθες ξανά και επανέφερα την πάγια θέση μας ότι προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τα φαινόμενα και στην Πάτρα και στην Ηγουμενίτσα, εμείς θα συνεχίσουμε τους ελέγχους μας, όχι κατ΄ ανάγκη διαβατηριακούς, εντός των λιμανιών, αλλά θα μπορούσαμε κάλλιστα σε ευρύτερες ζώνες, να δημιουργούμε ζώνες, όπου μπορούμε να επεκτείνουμε την δραστηριότητά μας.
Τώρα, όσον αφορά τις εξελίξεις στη Νότια Μεσόγειο ή στη Βόρεια Αφρική, όπως ακριβώς θέλετε να το δείτε, η πραγματικότητα είναι ότι από την πρώτη στιγμή ήμασταν η πρώτη χώρα η οποία συγκαλέσαμε σε εθνικό επίπεδο σύσκεψη των υπηρεσιών της ηγεσίας του Λιμενικού Σώματος, της Ελληνικής Αστυνομίας, του Υπουργείου Εξωτερικών και της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών, ακριβώς για να έχουμε μια συντονισμένη δράση και προετοιμασία.
Και ευθύς εξαρχής, πριν ακόμη ξεκινήσει η υπόθεση της Λιβύης, ήδη σε συνεννόηση με το ΓΕΕΘΑ και το Πολεμικό Ναυτικό έχουμε αναπτύξει μια ζώνη πλοίων του Λιμενικού Σώματος που έχει, κατά κύριο λόγο, ρόλο προστασίας των θαλασσίων συνόρων, συνεπικουρούμενο, όμως, από τη φρεγάτα «Έλλη» του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού και σε ετοιμότητα είναι άλλα πλοία του Πολεμικού Ναυτικού νότια της Κρήτης, προκειμένου, ακριβώς, να δημιουργήσουμε μια θαλάσσια, αν θέλετε, επιτήρηση, για να μην έχουμε τα αντίστοιχα φαινόμενα με την Ιταλία.
Ταυτόχρονα, ζητήσαμε την επέκταση της δράσης του FRONTEX στις θαλάσσιες επιχειρήσεις του, κάτι το οποίο έγινε – ήδη υπάρχει αυτή τη στιγμή ένα σκάφος της Ρουμανίας, που μας διατέθηκε και ένα ελικόπτερο της Πορτογαλίας, οι άλλες χώρες αρχίζουν σιγά-σιγά και αυτές και διαθέτουν δυνάμεις, παρά το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή διατίθενται και άλλες δυνάμεις στην περιοχή της Μάλτας και της Ιταλίας.
Σε κάθε περίπτωση, είμαστε σε πλήρη συνεργασία με το FRONTEX, προσπαθούμε να αποφύγουμε τα χειρότερα. Το γεγονός δε ότι μέχρι στιγμής στην Κρήτη, την Ρόδο, στα νησιά μας, τη Ν. Πελοπόννησο δεν έχουμε τέτοια φαινόμενα είναι αποτέλεσμα αυτής ακριβώς της επιτήρησης και της ζώνης που δημιουργήσαμε ευθύς εξαρχής
ΔΕΥΤΕΡΟΛΟΓΙΑ:
Πράγματι έχετε δίκιο, ορισμένα από τα σκάφη του Λιμενικού ευρίσκοντο εκτός λειτουργίας, όχι γιατί δεν υπάρχουν ανταλλακτικά ή δεν υπάρχουν χρήματα αλλά επειδή ολόκληρο το ελληνικό δημόσιο και βεβαίως και το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και επομένως και το Λιμενικό Σώμα – Ελληνική Ακτοφυλακή, είναι υποχρεωμένα να εφαρμόζουν τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες όπου δεν εγκρίνονται οι πιστώσεις. Είναι κάτι για το οποίο επαναλαμβάνω συμμερίζομαι την αγωνία σας.
Είναι κάτι που επαναλαμβάνω το έχω θέσει στο αρμόδιο υπουργείο. Όμως, από την άλλη πλευρά κάνουμε όλοι μια προσπάθεια προκειμένου να συμβιβαστούμε με τους νέους κανόνες δημοσιονομικού ελέγχου.
Δεν εγκρίνονται, λοιπόν, οι πιστώσεις εάν υπάρχουν ανεκτέλεστες δαπάνες στα εντάλματα του παρελθόντος. Αυτό όμως, σιγά-σιγά με πολύ μεγάλη προσπάθεια, βελτιώνεται και ήδη αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε σε πολύ καλό δρόμο όσον αφορά τα σκάφη. Για τον ίδιο λόγο εξάλλου υπάρχουν και τα αντίστοιχα προβλήματα στην Ελληνική Αστυνομία και στην Πυροσβεστική. Διότι έχουμε ακριβώς το ίδιο θέμα. Είναι θέμα εφαρμογής των νέων κανόνων δημοσιονομικού ελέγχου, τους οποίους κανόνες δεν έχει μάθει να τους εφαρμόζει η ελληνική διοίκηση και επιπλέον έχει συσσωρευτεί ένα τεράστιο βάρος του παρελθόντος, το οποίο δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί αμέσως. ‘Όμως το ξεπερνάμε.
Δεύτερον, όσον αφορά τη συνεργασία των Κρατών μελών του Νότου.
Έχω συμμετάσχει σε δύο συνεδριάσεις σε επίπεδο Υπουργών, Ισπανίας, Γαλλίας, Ιταλίας, Μάλτας , Κύπρου και Ελλάδας. Μία στη Ρώμη και μια στη Λευκωσία, πριν από δέκα μέρες, όπου ακριβώς έχουμε δημιουργήσει αυτό το δίκτυο της συνεργασίας για την αντιμετώπιση της κατάστασης στη Β. Αφρική πρώτον και δεύτερον, μιας συντονισμένης προσπάθειας στα ζητήματα που αφορούν τις παράνομες μεταναστευτικές ροές προς την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Και έχουμε καταθέσει και τις προτάσεις μας οι Υπουργοί των Κρατών του Νότου προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή προκειμένου να υπάρξουν ορισμένες αλλαγές, στον κανονισμό του Δουβλίνο ΙΙ, -μια θέση που επανειλημμένως έχω παρουσιάσει στο Συμβούλιο Υπουργών- και ταυτόχρονα για μια αλλαγή του καθεστώτος της ανάληψης των βαρών των μεταναστών και από τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Δεδομένου ότι δεν σημαίνει ότι οι χώρες οι οποίες είναι πύλες εισόδου αποτελούν και τον τελικό προορισμό των παράνομων μεταναστευτικών ροών, ούτε θέλουν να μείνουν στην Ελλάδα, ούτε θέλουν να μείνουν στη Μάλτα. Ο βασικός τους στόχος αφορά τα κεντρικά κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφορά τις χώρες του Βορρά. Και δεν μπορεί αυτή τη στιγμή να επιτρέψουμε με την ανάπτυξη μιας ιδιόμορφης αντίθεσης, Βορρά Νότου.
Αντίθετα, πρέπει να επιδεικνύεται σε κάθε βήμα, σε κάθε πολιτική απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να καταγράφεται η Κοινοτική Αλληλεγγύη, να αναλαμβάνονται νέες πρωτοβουλίες και βεβαίως να κάνουμε τροποποιήσεις –αν θέλετε- και των κανονισμών.
Επί τη ευκαιρία, εν όψει μάλιστα, της νέας έγκρισης του κανονισμού του Frontex που πρόκειται να γίνει το Συμβούλιο Υπουργών του Ιουνίου, ήδη, έχω ζητήσει την επέκταση του ρόλου.
Πέρα από τις διαδικασίες αποτροπής, να υπάρχει και ρόλος του Frontex όσον αφορά την επιστροφή των παράνομων μεταναστών προς τις χώρες τους, όταν συλλαμβάνονται.
Τα λέω αυτά γιατί αποτελούν πράγματι κοινές προσπάθειες απ΄ όλα τα κράτη προκειμένου να αντιμετωπίσουμε ένα φαινόμενο που είναι μεγάλο και είναι πράγματι πολύ σοβαρό. Η Ευρώπη για πολλά χρόνια καθυστέρησε. Κοινή μεταναστευτική πολιτική δεν έχει δημιουργηθεί ακόμα. Υπάρχουν συμφωνίες, υπάρχουν προσεγγίσεις. Ούτε η πολιτική Ασύλου σε ευρωπαϊκό επίπεδο υπάρχει, τώρα γίνονται οι προσπάθειες.
Τέλος, όσον αφορά το παράδειγμα της Γερμανίας, θέλω να επιβεβαιώσω ότι πράγματι έτσι είναι. Το έχω καταγγείλει στο Συμβούλιο Υπουργών επανειλημμένως. Κάνουν ελέγχους πράγματι, στη φυσούνα του αεροπλάνου ή μέσα στο αεροπλάνο, δειγματοληπτικούς, δεν είναι μόνιμοι και δεν το κάνουν μόνο με την Ελλάδα.
Το κάνουν και με άλλες χώρες, ακριβώς επικαλούμενοι ένα άρθρο της Συνθήκης του Schengen –στο οποίο αναφέρθηκα και προηγουμένως- το οποίο τους επιτρέπει τα Κράτη-Μέλη, πριν τους διαβατηριακούς ελέγχους να κάνουν κάποιους τέτοιους ελέγχους.
Σε κάθε περίπτωση αυτό ακριβώς θέλουμε να κάνουμε και θα το κάνουμε στην περίπτωση Ηγουμενίτσας και Πάτρας. Το κάνουμε ήδη, στα αεροδρόμιά μας. Το κάνουμε σε συνεργασία μάλιστα με τους αστυνομικούς συνδέσμους Γαλλίας, Γερμανίας που συμμετέχουν στο διαβατηριακό έλεγχο εδώ στα ελληνικά αεροδρόμια.
Σε κάθε περίπτωση θέλω να είμαι απολύτως σαφής. Εμείς θα δώσουμε τη μάχη μας προκειμένου να παραμείνει η Ευρώπη της ελεύθερης διακίνησης των πολιτών ως έχει. Προκειμένου να περιφρουρήσουμε το κοινοτικό κεκτημένο όπως διαμορφώθηκε με τα χρόνια, στη διαδικασία εξέλιξης του Ευρωπαϊκού γίνγεσθαι.
Προκειμένου να παραμείνουμε σε αυτή την Ευρώπη που γνωρίσαμε, που θέλαμε, για την οποία πάλεψαν οι λαοί της Ευρώπης και που οικειοθελώς οι λαοί της Ευρώπης οικοδόμησαν όλα αυτά τα χρόνια.
Τα πισωγυρίσματα και οι ιδέες σε πισωγυρίσματα, νομίζω ότι απλώς αναφέρονται μόνο σε πολιτικές ηγεσίες οι οποίες αισθάνονται αδύναμες ή αισθάνονται ότι δεν έχουν τη δυνατότητα αυτή τη στιγμή να πάρουν αποφασιστικά μέτρα. Εμείς ανήκουμε σε μία άλλη γενιά πολιτικών, σε μια άλλη κατηγορία. Και είμαστε μια χώρα που δώσαμε μάχη για την προσαρμογή της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και θέλουμε αυτά τα κεκτημένα να τα διατηρήσουμε.