06-06-2008: Δηλώσεις του Υπουργού Εσωτερικών μετά τη Σύνοδο του Συμβουλίου Υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ

Αθήνα, 6 Ιουνίου 2008

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Αμέσως μετά την Σύνοδο του Συμβουλίου Υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που πραγματοποιήθηκε χθες, 5 Ιουνίου 2008, στο Λουξεμβούργο, με θέματα την ανάπτυξη της δεύτερης γενιάς του συστήματος πληροφοριών Schengen SIS II, τις διαδικασίες των κρατών-μελών για τις επιστροφές (επαναπροωθήσεις) παρανόμως διαμένοντων υπηκόων τρίτων χωρών, καθώς και την πρόταση για την επέκταση του πεδίου εφαρμογής στους δικαιούχους διεθνούς προστασίας (συμπερίληψη προσφύγων και δικαιούχων επικουρικής προστασίας), ο Υπουργός Εσωτερικών Καθηγητής Προκόπης Παυλόπουλος δήλωσε, απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων:

Δημοσιογράφος: Κύριε Υπουργέ ποια ήταν τα βασικά θέματα που συζητήθηκαν στο Συμβούλιο και ποιες ήταν οι ελληνικές θέσεις;

Π. Παυλόπουλος: Είναι μια σημαντική Σύνοδος των Υπουργών Εσωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ασχολήθηκε βεβαίως και με θέματα σχετικά με την ασφάλεια, την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και ιδίως της τρομοκρατίας, καθώς και με το θέμα της εξέλιξης του δεύτερου Συστήματος Πληροφοριών SCΗENGEN ( SIS II ), το οποίο, όπως ξέρετε, είναι προσαρμοσμένο στις νέες τεχνολογίες και στη διευρυμένη πια Ευρώπη, την Ευρώπη των 27 κρατών μελών. Αυτό επιχειρησιακά πρέπει να είναι έτοιμο και να λειτουργεί το Σεπτέμβριο του 2009. Πρέπει να ´´τρέξουν´´ οι χώρες, είναι κάτι που συμφωνήθηκε και η πρόοδος που έχει συντελεστεί είναι σημαντική. Όμως το κυριότερο θέμα το οποίο απασχόλησε την Σύνοδο είναι το θέμα της μετανάστευσης. Δυστυχώς η Ε.Ε. μόνο τα τελευταία χρόνια ασχολείται ουσιαστικά με το θέμα αυτό, που είναι ένα πάρα πολύ μεγάλο θέμα. Διαμορφώνονται σιγά σιγά κοινοί κανόνες και κοινές δράσεις. Γιατί το ζήτημα δεν είναι να θεσμοθετείς μόνο κανόνες, αλλά να εφαρμόζεις και αντίστοιχες κοινές πολιτικές.

Το σπουδαιότερο βήμα, το οποίο έγινε σήμερα, είναι ότι ξεπεράστηκαν ορισμένα εμπόδια, τα οποία υπήρχαν για την υιοθέτηση της οδηγίας, η οποία αφορά την επιστροφή εκείνων, οι οποίοι εισέρχονται παρανόμως στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η οδηγία αυτή περιέχει ένα σημαντικό σημείο, εκείνο του άρθρου 12, το οποίο αφορά την δωρεάν νομική βοήθεια προς όλους εκείνους, οι οποίοι απελαύνονται και οι οποίοι πρέπει να έχουν δικαστική προστασία τη στιγμή κατά την οποία λαμβάνονται οι σχετικές αποφάσεις. Υπήρχαν πολλές αντιρρήσεις. Στο σημείο αυτό η Ελλάδα έπαιξε ένα σημαντικό ρόλο που αναγνωρίστηκε από όλους, δεδομένου ότι η συμβιβαστική πρόταση είχε την σφραγίδα, ας το πω έτσι, της Ελλάδας. Δηλαδή αυτό το οποίο προτείναμε, η Προεδρία το έκανε δεκτό. Αυτό το αποδέχτηκαν και άλλες χώρες, άρθηκαν οι επιφυλάξεις και έτσι αυτή η οδηγία μπορεί να προχωρήσει.

Πέραν τούτου μου δόθηκε η ευκαιρία να συνεχίσω την ενημέρωση των συναδέλφων μου Υπουργών πάνω σε θέματα που αφορούν την εφαρμογή της κοινοτικής πολιτικής για την μετανάστευση από την Ελλάδα. Είχαν ακουστεί από ορισμένες χώρες ανακρίβειες και υπερβολές. Τόνισα ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση οι χώρες πρέπει να έχουν αλληλεγγύη και, το κυριότερο, πρέπει να κρίνουν τα πράγματα σύμφωνα με την πραγματικότητα και ανάλογα με τις ιδιομορφίες που έχει κάθε χώρα.

Η Ελλάδα είναι μια Χώρα που έχει πολλές ιδιαιτερότητες σχετικά με τη μετανάστευση. Είμαστε η Χώρα με τον μεγαλύτερο αριθμό παρανόμως εισερχομένων μεταναστών, λόγω της γεωγραφικής μας θέσης αλλά και των γεγονότων στην περιοχή. Σεβόμαστε απολύτως τα Δικαιώματα του Ανθρώπου που είναι ο πρώτιστος στόχος μας και από εκεί και πέρα κάνουμε ό,τι μπορούμε και εφαρμόζουμε στο ακέραιο το κοινοτικό κεκτημένο. Δεν είναι τυχαίο ότι έχουμε προσαρμοστεί πλήρως στο κοινοτικό κεκτημένο.

Αυτή τη στιγμή εφαρμόζουμε όλες τις οδηγίες, και στα θέματα του ασύλου όπου έχουμε μεγάλες ιδιαιτερότητες επειδή εισέρχονται πολλοί στην Ελλάδα, δεν έχουν στοιχεία, δεν δικαιολογούν το λόγο για τον οποίο ζητούν άσυλο. Έχουμε πολλαπλασιάσει τους ρυθμούς με τους οποίους κινούμασταν πριν, σε ότι αφορά την εξέταση των αιτημάτων ασύλου. Τόνισα λοιπόν ότι όταν γίνεται κριτική σε μία Χώρα πρέπει να γίνεται με πραγματικά στοιχεία, όχι με ΄΄σπερμολογίες΄΄. Και, δεύτερον, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαιτερότητες της Χώρας μας. Βρήκα απόλυτη συμπαράσταση από τους συναδέλφους, οι οποίοι αναγνωρίζουν την τεράστια προσπάθεια, την οποία κάνει η Ελλάδα. Η προσπάθεια αυτή άλλωστε έχει τον τελευταίο καιρό, θα έλεγα, πάρει ΄΄ σάρκα και οστά ΄΄ και από το γεγονός ότι διαμορφώνονται σιγά σιγά τα Κέντρα Υποδοχής των λαθρομεταναστών, πρότυπα κέντρα υποδοχής, όπως στον Κυπρίνο, στη Σάμο και τα άλλα κέντρα τα οποία ιδρύονται και τα οποία θα χρηματοδοτήσει και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Διότι, δυστυχώς, δεν έγιναν προσπάθειες προ του 2004 να υπάρξει κοινοτική βοήθεια προς αυτή την κατεύθυνση. Βεβαίως, είπα στους συναδέλφους μου ότι για την Ελλάδα το θέμα δεν είναι οικονομικό. Η Ελλάδα σέβεται τον Άνθρωπο και τα Δικαιώματά του ανεξάρτητα από την κοινοτική βοήθεια. Όμως είναι και ένα θέμα αλληλεγγύης. Και εκεί βρήκα πολύ μεγάλη συμπαράσταση από τον Πρόεδρο κ. Μπαρό. Όπως άλλωστε είχαμε συμπαράσταση και από τον προηγούμενο Επίτροπο κ. Φραττίνι. Είπα επίσης στον κ. Μπαρό ότι η Ελλάδα είναι πρόθυμη, στο πλαίσιο της FRONTEX , της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Φύλαξης Εξωτερικών Συνόρων , να φιλοξενήσει στον Πειραιά τον ΄΄περιφερειακό βραχίονα΄΄ της FRONTEX για το θέμα της φύλαξης των Ευρωπαϊκών Συνόρων.

Εκεί έχουμε την υποδομή και πιλοτικά θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν οι σύγχρονες εγκαταστάσεις του Εθνικού Κέντρου Θαλασσίων Συνόρων.

Τόνισα επίσης ότι στηρίζουμε απόλυτα την Γαλλική πρωτοβουλία με την έναρξη της Γαλλικής Προεδρίας. Η Γαλλική Προεδρία έχει μια σημαντική φιλοδοξία, την οποία στηρίζουμε: Τη διαμόρφωση κατά τη διάρκεια της Προεδρίας αυτής του Ευρωπαϊκού Συμφώνου για την Μετανάστευση. Δηλαδή του Συμφώνου εκείνου που θα είναι ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο θα κινείται πλέον η Ευρωπαϊκή Μεταναστευτική Πολιτική συνολικά για το μέλλον.

Τέλος είχα την ευκαιρία να πω ότι η Ευρώπη έχει χρέος από την Ιστορία της, τον Πολιτισμό της, τη Δημοκρατία της το θέμα της μετανάστευσης να το δει σε μια πολύ διαφορετική βάση. Όχι να διαχειριζόμαστε τα προβλήματα τα οποία προκύπτουν, αλλά να κόβουμε τις ρίζες όλων εκείνων των φαινομένων, τα οποία απαξιώνουν τον άνθρωπο. Να κόβουμε τις ρίζες του δουλεμπορίου, της εκμετάλλευσης του ανθρώπου. Να δούμε την μετανάστευση στην πραγματική της διάσταση.

Όσο υπάρχουν φτώχεια, πόλεμοι, δικτατορίες, όσο υπάρχουν μεγάλες ανισότητες μεταξύ πλούσιων και φτωχών κρατών το φαινόμενο της μετανάστευσης δεν πρόκειται να σταματήσει. Και δεν είναι μόνον αυτό. Είναι πρωτίστως το ζήτημα της εκμετάλλευσης των ανθρώπων που δεν πρόκειται να σταματήσει. Άρα η Ευρώπη οφείλει, έχει χρέος να στηρίξει τις φτωχές χώρες για να μπορέσουν να κρατήσουν τους ανθρώπους τους στο έδαφός τους. Να ενημερώνει αυτές της χώρες ποιοί είναι οι όροι μετανάστευσης στην Ευρώπη για να μπορούν να έρχονται νομίμως. Τόνισα, επίσης, ότι σε όλη αυτή την προσπάθεια πρέπει να δούμε και κάτι άλλο: Τις συμφωνίες επανεισδοχής. Αυτό από πλευράς Ε.Ε. έχει μείνει πίσω. Η Ευρώπη πρέπει να ωθήσει τις τρίτες χώρες να υπογράψουν τις συμφωνίες επανεισδοχής με την Ε.Ε. Τέτοιες είναι παραδείγματος χάρη το Αφγανιστάν, το Πακιστάν, το Μπαγκλαντές και ιδίως Αφρικανικές χώρες όπως είναι η Σομαλία και η Νιγηρία.

Άλλο ένα μεγάλο θέμα είναι το θέμα το οποίο αφορά την εφαρμογή των συμφωνιών επανεισδοχής. Οι Χώρες υπογράφουν συμφωνίες επανεισδοχές αλλά δεν τις εφαρμόζουν. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Τουρκίας, το οποίο το ανέφερα ρητώς και είπα ότι δεν είναι δυνατόν από τη μία πλευρά η Τουρκία τούτη τη στιγμή να θέλει να γίνει κράτος – μέλος της Ε.Ε. και να μην υπογράφει τη συμφωνία επανεισδοχής με την Ε.Ε. Είναι αδιανόητο αυτό το φαινόμενο να το παρακολουθούν αδιάφορες οι χώρες μέλη της Ε.Ε. Και τούτο δεν σημαίνει καμία αντιπαλότητα απέναντι στην Τουρκία. Είναι η αποτύπωση της πραγματικότητας. Αλλά είναι αδιανόητο να παρακολουθούμε αυτό το φαινόμενο του δουλεμπορίου, το οποίο ξεκινά από την Τουρκία και το οποίο φθάνει κυρίως στις ακτές της Ελλάδας. Ένα φαινόμενο το οποίο πλήττει το πολιτισμό μας, ένα φαινόμενο εκμετάλλευσης του ανθρώπου. Επαναλαμβάνω, η συμπαράσταση και η κατανόηση, από την πλευρά των συναδέλφων ήταν εξαιρετικά σημαντική και αυτό με κάνει να πιστεύω ότι στο μέλλον θα έχουμε πολύ καλύτερες επιδόσεις στην συνολική προσπάθεια, την οποία κάνουμε για να αντιμετωπίσουμε το φαινόμενο της μετανάστευσης όπως αξίζει. Δηλαδή, όχι στο επίπεδο φοβικών συνδρόμων ούτε να λειτουργούμε ως E πιμηθείς, αλλά να δούμε το φαινόμενο αυτό ως φαινόμενο σύσφιξης των σχέσεων των λαών, προστασίας των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και ιδίως προστασίας των χωρών εκείνων που έχουν ανάγκη. B οήθεια, δηλαδή, στις χώρες που αντιμετωπίζουν προβλήματα φτώχειας, πείνας, που αντιμετωπίζουν δικτατορίες. Και, επιπλέον, προσπάθεια να καταλάβουν όλοι ότι όσο υπάρχουν πόλεμοι, η μετανάστευση θα είναι ένα φαινόμενο, που θα παίρνει ακόμα μεγαλύτερες διαστάσεις.

Δημοσιογράφος: Στο χειρισμό των θεμάτων μετανάστευσης τι μας προσάπτουν; Ποιο είναι το κατηγορώ απέναντι στην Ελλάδα;

Π. Παυλόπουλος: Δεν υπάρχει κανένα γενικό “κατηγορώ” ούτε από τα κράτη – μέλη ούτε , βεβαίως, από την Επιτροπή. Κάθε άλλο. O ρισμένες χώρες- εγώ πιστεύω καλόπιστα ίσως επειδή έχουν μία πληροφόρηση, η οποία είναι μονομερής – κρίνουν την Ελλάδα με δεδομένα, τα οποία δεν είναι πραγματικά.

Δημοσιογράφος (παρέμβαση): Π.χ. η Σουηδία.

Π. Παυλόπουλος: …Και όχι μόνο. Παραδείγματος χάρη η Δανία και η Νορβηγία σε ορισμένες περιπτώσεις. Δηλαδή, κρίνουν το χρόνο με τον οποίο κινούμαστε σε επίπεδο εξέτασης αιτήσεων ασύλου, ξεχνώντας ότι η Ελλάδα πέρυσι είχε 112.000 παράνομους μετανάστες. Και όχι μόνο 112.000 χιλιάδες, αλλά παράνομους μετανάστες οι οποίοι έρχονται, δεν έχουν κανένα απολύτως χαρτί . Ώσπου να διακριβώσεις από πού προέρχονται έχει περάσει πάρα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Και όταν το διακριβώσεις , σε πάρα πολλές περιπτώσεις, ιδίως προερχόμενων από το Μπαγκλαντές, από το Πακιστάν, από το Αφγανιστάν, επικαλούνται λόγους που δεν είναι εφικτό να τους τεκμηριώσουν. Όταν απλώς επικαλούνται το λόγο ότι καταπιέζονται κάποιοι, χωρίς να έχουν το παραμικρό στοιχείο να το αποδείξουν, ενώ είναι φανερό ότι είναι οικονομικοί μετανάστες δεν είναι δυνατό να δώσεις άσυλο . Διότι εάν το κάνεις αυτό δεν παραβιάζεις μόνο την ελληνική νομοθεσία, παραβιάζεις και την κοινοτική νομοθεσία.

Δημοσιογράφος: Για τα κέντρα υποδοχής, για την πρωτοβάθμια φροντίδα, όταν φτάσουν ως ναυαγοί αντιμετωπίζονται ως αναξιοπαθούντες;

Π. Παυλόπουλος : Σας υπενθυμίζω ότι από το 2004 και μετά, στην Ελλάδα έχουν γίνει τουλάχιστον δύο πρότυπα, πραγματικά, κέντρα, υποδοχής μεταναστών. Το ένα στον Κυπρίνο και το άλλο στη Σάμο και, επιπλέον, ανακοινώθηκε στον κ. Μπαρό το πρόγραμμα, το οποίο κάνουμε για να διαμορφώσουμε τουλάχιστον άλλα τέσσερα κέντρα, άμεσα. Χθες ήταν εδώ, όπως είναι γνωστό, ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Εσωτερικών κ. Πάτροκλος Γεωργιάδης, ο οποίος συνεργάστηκε με τον επικεφαλής του Γραφείου του κ. Μπαρό. Η χρηματοδότηση από πλευράς της Ε.Ε. θα είναι αυτή που πρέπει. Εν πάση περιπτώσει για πρώτη φορά η Ευρώπη δίνει χρήματα για θέματα τα οποία αφορούν την προσπάθεια που κάνουν χώρες σαν την Ελλάδα, για να μπορέσουμε να έχουμε την καλύτερη δυνατή αντιμετώπιση των ανθρώπων αυτών σε επίπεδο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Το τονίζω για μια ακόμα φορά. Δεν είναι θέμα χρημάτων για την Ελλάδα. Εμείς παρά το γεγονός ότι είμαστε μια χώρα με τα οικονομικά προβλήματα τα οποία έχει, εν τούτοις θα κάνουμε το χρέος μας απέναντι στους μετανάστες με τους πόρους του Ελληνικού Δημοσίου, με τον ιδρώτα του Ελληνικού Λαού. Γιατί ο Ελληνικός Λαός είναι δημοκρατικός και ευαίσθητος. Ξέρει τί θα πει μετανάστης, τί θα πει φτώχεια και τι θα πει δυστυχία. Τα γνώριζε και πριν. Και μόνο όμως το γεγονός ότι, επιτέλους , ευαισθητοποιείται η Ευρωπαϊκή Ένωση και ξεκινά την προσπάθεια είναι σημαντικό. Μην ξεχνάτε ότι πριν από λίγα χρόνια, και όταν λέω λίγα χρόνια εννοώ το 2004, αυτά ήταν αδιανόητα.

Ευχαριστώ.